سلّانه سلّانه به سوی تحولی نوین

در اوایل بهار امسال کاستی به نام سلّانه به بازار موسیقی آمد.این کاست که تکنوازی بداهه های حسین علیزاده است ، اختصاص به معرفی سازی جدید در موسیقی سنّتی ایران به نام سلّانه دارد.ساز سلّانه که به گفته سازنده آن – سیامک افشاری- در راستای کنکاشی برای جستجوی صدایی گمشده ساخته شده است ، سازی است با صدایی بم و دلنشین.این ساز کاسه طنینی همچون بربط دارد ، امّا بر خلاف آن دارای دسته بلندی است و از شش سیم تشکیل یافته است. حسین علیزاده در مقدمه نوار ضمن ارج نهادن بر کار سیامک افشاری ؛ خواستار پیگیری و کنکاش بیشتر برای بسط و گسترش موسیقی سنتی شده است.امّا سخن دیگری در پیش است ...
موسیقی سنتی ما که امروز در انزوا قرار گرفته است قابلیت تبدیل شدن به یکی از بزرگترین شاخه های موسیقی جهان را دارد.بسیاری از سازهای ما سرمنشا، پیدایش بسیاری از سازهای غربی اند.تنبور، سازی بسیار با قابلیت تر از سازی همچون گیتار خودنمایی می کند، امّا چه سود که حتی یک صدم گیتار هم در جهان موسیقی شناخته شده نیست.
کاش می شد نام دیگری برای موسیقی سنتی مان انتخاب می کردیم.موسیقی که ما آنرا سنتی می دانیم پتانسیل تبدیل شدن به یکی از نوین ترین موسیقی های جهان را داراست. امّا هر پتانسیل محرّکی برای ابراز وجود می خواهد تا به فعلیت برسد. این محرّک چیست؟یک راه می تواند گسترش کنسرت های بزرگان موسیقی سنتی در جوامع غرب باشد.صادرات موسیقی است که موسیقی غرب را در سراسر جهان گسترده است.اگر چه افرادی همچون محمد رضا شجریان یا شهرام ناظری و... هر از چند گاهی کنسرت هایی در نقاط مختلف جهان دارند امّا تعداد آنها آنقدر کم است که به چشم نمی آید.حضور مداوم در عرصه موسیقی جهان می تواند محرّکی خوب برای فرار موسیقی سنتی از گرداب نابودی باشد.
راه حل دیگر تبلیغ و گسترش موسیقی سنتی در بین جوانان است.مطمئناً از هر 100جوان ایرانی 99 نفر موسیقی پاپ گوش می کنند و ز نظر آنها موسیقی سنتی موسیقیی مناسب زمان کهولت سن، موسیقی قهوه خانه ای و موسیقیی که تاریخ مصرفش به پایان رسیده است.(1)
امّا تاریخ انقضای موسیقی سنتی ما میلیون ها سال دیگر است.تازه در ابتدای راهیم.افرادی نظیر شهرام ناظری به تجربیات خوبی در یافتن راه های جدید در موسیقی سنتی دست یافته اند.ما نیازمند سازمتندهی بهتر برای اعتلای این موسیقی تا جایی که در خور نامش باشد هستیم و ساز سلّانه نخستین گام است.در انتظار گام های دیگر باشیم...
-------------------------------------------------------------------------
(1)نویسنده این مقاله جوانی 18 ساله است.