زندگی‌نامه حسام‌السلطنه، تصنیف‌ساز دوره مشروطه
راجع به این شاهزاده قاجار و موسیقی‌دان دوره مشروطه مقاله‌ای در ویکی‌پدیا فارسی نوشته‌ام که بخشی از آن را اینجا می‌بینید.
حسام السلطنه مراد در سال ۱۲۶۰ هجری شمسی در تهران متولد شد. مادرش ابتهاج‌السلطنه در تار شاگرد آقا حسینقلی بود. حسام‌السلطنه به موسیقی علاقه‌مند شد و ساز ویلن را در باغ ییلاقی پدرش در کاشانک از اعظم‌السلطان فرا گرفت. تدریجاً با موسیقی بیشتر آشنا شد و با سازهای پیانو و سه‌تار آشنایی پیدا کرد. وی سپس با اهالی موسیقی آشنایی یافت و ارتباط نزدیکی با عارف قزوینی، درویش‌خان، ملک‌الشعرا بهار، سیدحسین طاهرزاده و میرزا غلامرضا شیرازی، نوازنده تار پیدا کرد. او تصانیف زیبایی در دوران مشروطه ساخت که دارای مضامین سیاسی،اجتماعی و انتقادی بودند.
وی در سال ۱۳۴۰ هجری شمسی در سن ۸۰ سالگی بدرود حیات گفت.
حسام السلطنه با همکاری محمدتقی بهار تصانیف بسیار زیبایی در دوران مشروطه ساخت که شاید زیباترین آنها تصنیف شکسته دل در آواز ابوعطا بود. شعر اولیه این تصنیف با مطلع " ای شکسته دل عاشقی ز سر بدر کن" را ملک الشعرا در فضایی سیاسی و در اوج هیجانات اجتماعی سروده بود و در میان کلام آن کلماتی نظیر وزیر، دلار، خیانت، رِی، سیه کاری و ... مبین حس و حال سیاسی آن بود که آنرا کمی از لطایف هنری دور می کرد. با گذشت زمان ملک الشعرا شعر دیگری برای این تصنیف سرود که مطلعش این گونه بود: "ای کبوتر از آشیان کرانه کردی" و لطایف شعری زیبایی در آن گنجاند که به تصنیف ای کبوتر مشهور شد.
وی با همکاری ملک الشعرا تصانیف دیگری نیز در شوشتری و دشتی ساخت.
همچنین تصنیفی در دستگاه ماهور با نام ((عشق تو آتش)) توسط استاد عبدالله دوامی از او روایت شده است.
متن کامل این مقاله به همراه نمونه‌های نت‌نگاری و شنیداری از تصانیف حسام‌السلطنه را اینجا ببینید.
هیچ نظری موجود نیست:
ارسال یک نظر